جرثقیل بازویی (Jib Crane) یکی از انواع جرثقیلهای صنعتی است که برای جابهجایی بار در یک محدوده خاص مورد استفاده قرار میگیرد. این نوع جرثقیل معمولاً شامل یک ستون ثابت یا دیواری و یک بازوی چرخشی است که بار را در یک قوس مشخص حرکت میدهد.
انواع جرثقیل بازویی
-
جرثقیل بازویی ستونی (پایهدار)
- به یک پایه یا ستون مستقل متصل است.
- قابلیت چرخش تا ۳۶۰ درجه دارد.
- مناسب برای محیطهایی که نیاز به چرخش آزادانه بازو دارند.
-
جرثقیل بازویی دیواری
- به دیوار یا ستون سوله متصل میشود.
- معمولاً زاویه چرخش آن محدودتر از نوع ستونی است (مثلاً ۱۸۰ درجه).
- مناسب برای فضاهای کوچک و محدود.
بیشتر بدانید: ساخت جرثقیل سقفی
ویژگیها و مزایا
✅ نصب آسان و هزینه نگهداری کم
✅ افزایش بهرهوری در حملونقل بار
✅ امکان چرخش در زوایای مختلف
✅ مناسب برای کارگاهها، خطوط تولید و انبارها
کاربردها
🔹 در کارخانهها و صنایع تولیدی
🔹 در انبارها برای جابجایی مواد و کالاها
🔹 در کارگاههای مکانیکی و مونتاژ
🔹 در صنایع خودروسازی و فولاد
حالت های جرثقیل بازویی:
جرثقیل بازویی در چندین حالت مختلف طراحی و ساخته میشود تا با نیازهای گوناگون صنایع مختلف سازگار باشد. این حالتها شامل موارد زیر هستند:
بیشتر بدانید: جرثقیل سقفی سوله
1. جرثقیل بازویی ثابت (Fixed Jib Crane)
🔹 بازو و ستون ثابت هستند، اما بازو میتواند حول محور خود بچرخد.
🔹 معمولاً برای باربرداری در یک محدوده مشخص استفاده میشود.
🔹 نصب آن ساده بوده و هزینه نگهداری کمی دارد.
2. جرثقیل بازویی چرخشی (Rotating Jib Crane)
🔹 بازو دارای قابلیت چرخش است و میتواند ۱۸۰ تا ۳۶۰ درجه حرکت کند.
🔹 به دو نوع تقسیم میشود:
- چرخش دستی: اپراتور بازو را به صورت دستی حرکت میدهد.
- چرخش موتوری: بازو با موتور الکتریکی حرکت میکند.
🔹 مناسب برای فضاهایی که نیاز به انعطاف در جابجایی بار دارند.
3. جرثقیل بازویی متحرک (Movable Jib Crane)
🔹 بازو و ستون روی یک پایه متحرک یا ریل نصب شدهاند.
🔹 امکان جابجایی در طول کارگاه یا محیط صنعتی را فراهم میکند.
🔹 مناسب برای فضاهایی که نیاز به انعطاف بیشتر در حرکت دارند.
4. جرثقیل بازویی دیواری (Wall-Mounted Jib Crane)
🔹 بازو به دیوار یا ستون سوله متصل شده و نیازی به پایه مستقل ندارد.
🔹 زاویه چرخش معمولاً بین ۱۸۰ تا ۲۷۰ درجه است.
🔹 مناسب برای محیطهای با فضای محدود، مانند خطوط تولید و مونتاژ.
5. جرثقیل بازویی سقفی (Ceiling-Mounted Jib Crane)
🔹 بازو به سقف یا تیرهای سازهای متصل است.
🔹 فضای کف را اشغال نمیکند و امکان جابجایی بار را در ارتفاع فراهم میکند.
🔹 مناسب برای فضاهایی که نیاز به حفظ فضای کف دارند.
بیشتر بدانید: فروش جرثقیل سقفی
انتخاب بهترین نوع جرثقیل بازویی
✅ اگر فضای کمی دارید: نوع دیواری یا سقفی بهترین گزینه است.
✅ اگر نیاز به جابجایی در طول کارگاه دارید: نوع متحرک مناسبتر است.
✅ اگر نیاز به چرخش ۳۶۰ درجه دارید: نوع ستونی یا چرخشی موتوری را انتخاب کنید.
جرثقیل های بازویی دیواری:
جرثقیل بازویی دیواری (Wall-Mounted Jib Crane)
جرثقیل بازویی دیواری نوعی از جرثقیلهای بازویی است که مستقیماً روی دیوار، ستون سوله یا سازهی موجود نصب میشود. این نوع جرثقیل برای محیطهایی که فضای کف آنها محدود است، بسیار مناسب میباشد.
بیشتر بدانید: قیمت جرثقیل سقفی
ویژگیها و مشخصات
✅ بدون نیاز به ستون مستقل – به دیوار یا ستون نصب میشود و فضای کمتری اشغال میکند.
✅ چرخش بازو – معمولاً دارای زاویه چرخش بین ۱۸۰ تا ۲۷۰ درجه است.
✅ قابلیت تحمل بار متنوع – از ظرفیتهای سبک تا سنگین (معمولاً تا ۵ تن).
✅ امکان نصب و استفاده در فضاهای محدود – مناسب برای کارگاهها، سولهها و انبارها.
انواع جرثقیل بازویی دیواری
1️⃣ جرثقیل بازویی دیواری ثابت
🔹 بازو در یک موقعیت خاص نصب میشود و قابلیت حرکت ندارد.
🔹 مناسب برای مکانهایی که باربری در یک محدوده خاص انجام میشود.
2️⃣ جرثقیل بازویی دیواری مفصلی
🔹 دارای بازوی دوتکه (مفصلی) است که انعطاف بیشتری در حرکت بار ایجاد میکند.
🔹 برای مکانهایی که نیاز به دسترسی در زوایای پیچیده دارند، مناسب است.
3️⃣ جرثقیل بازویی دیواری متحرک
🔹 علاوه بر چرخش بازو، روی یک ریل نصبشده روی دیوار حرکت میکند.
🔹 امکان جابهجایی در طول سالن یا کارگاه را فراهم میکند.
بیشتر بدانید: جرثقیل سقفی کوچک
مزایا
✅ صرفهجویی در فضا – بدون نیاز به پایه و اشغال فضای کف
✅ کاهش هزینههای نصب و نگهداری – نسبت به جرثقیلهای ستونی مقرونبهصرفهتر است
✅ افزایش کارایی – امکان باربرداری سریع و دقیق در خطوط تولید و مونتاژ
✅ ایمنی بالا – طراحی مقاوم و استفاده از سیستمهای کنترلی پیشرفته
جرثقیل های بازویی دیواری متحرک:
جرثقیل بازویی دیواری متحرک (Wall-Traveling Jib Crane)
جرثقیل بازویی دیواری متحرک نوعی از جرثقیلهای بازویی است که علاوه بر حرکت چرخشی، قابلیت جابجایی افقی روی یک ریل نصبشده روی دیوار یا ستون سوله را دارد. این ویژگی باعث افزایش دامنه کاری و انعطافپذیری بیشتر در جابجایی بار میشود.
ویژگیها و مشخصات
✅ حرکت روی ریل دیواری – برخلاف جرثقیلهای بازویی ثابت، این مدل میتواند روی یک مسیر افقی حرکت کند.
✅ چرخش بازو – معمولاً دارای زاویه چرخش ۱۸۰ تا ۲۷۰ درجه است.
✅ قابلیت جابجایی بار در محدوده وسیعتر – مناسب برای سالنهای تولید و انبارهای بزرگ.
✅ ظرفیت بار متنوع – از ۰.۵ تا ۱۰ تن، بسته به نیاز صنعتی.
بهتر است بدانید: نقشه ساخت جرثقیل بازویی
مزایا
🔹 افزایش دامنه کاری – امکان جابجایی بار در طول مسیر ریل
🔹 صرفهجویی در فضای کف – بدون نیاز به پایه یا ستون مستقل
🔹 کاهش نیاز به چندین جرثقیل – به دلیل امکان حرکت در امتداد یک مسیر
🔹 کاهش هزینههای عملیاتی – کارایی بالا و کاهش نیروی انسانی مورد نیاز
کاربردها
🏭 در صنایع خودروسازی – برای حمل قطعات در خطوط مونتاژ
🏗 در کارگاههای ماشینکاری – برای جابجایی ابزار و تجهیزات سنگین
📦 در انبارها و مراکز لجستیک – برای تسریع در فرآیند حملونقل کالا
🛠 در صنایع فولاد و فلزات – برای جابجایی مواد خام و قطعات سنگین
نکات مهم در نصب و استفاده
⚙ ریلهای راهنما باید روی یک ساختار مستحکم (مثل ستون یا دیوار سوله) نصب شوند.
🔧 بررسی منظم وضعیت ریل و سیستم حرکتی برای جلوگیری از سایش و خرابی ضروری است.
⚠ در صورت نیاز به جابجایی بارهای سنگین، استفاده از سیستمهای ایمنی و قفلکنندههای مکانیکی پیشنهاد میشود.
بیشتر بدانید: جرثقیل دروازه ای
سوالات متداول جرثقیل بازویی
جرثقیلهای بازویی (بوم کرینها) از تجهیزات مهم در صنایع ساختوساز، باربرداری و حملونقل هستند. در ادامه به برخی از سوالات متداول درباره این نوع جرثقیلها پاسخ داده میشود:
1. جرثقیل بازویی چیست؟
جرثقیل بازویی (بوم کرین) نوعی جرثقیل است که دارای یک بازوی بلند (بوم) است و معمولاً برای بلند کردن و جابجایی بارهای سنگین در ارتفاع یا فواصل دور استفاده میشود. این جرثقیلها در پروژههای ساختمانی، بنادر، کارخانهها و صنایع مختلف کاربرد دارند.
2. انواع جرثقیلهای بازویی کدامند؟
جرثقیلهای بازویی در انواع مختلفی تولید میشوند، از جمله:
- جرثقیلهای ثابت: روی پایههای ثابت نصب میشوند.
- جرثقیلهای متحرک: روی شاسی چرخدار یا کامیون نصب میشوند.
- جرثقیلهای تاور کرین: برای ساختمانهای بلند استفاده میشوند.
- جرثقیلهای شناور: برای کار در بنادر و دریا استفاده میشوند.
3. ظرفیت بلند کردن بار در جرثقیلهای بازویی چقدر است؟
ظرفیت جرثقیلهای بازویی بسته به مدل و نوع آنها متفاوت است. برخی مدلها توانایی بلند کردن چند تن بار را دارند، در حالی که مدلهای صنعتی بزرگ میتوانند صدها تن بار را جابجا کنند.
4. جرثقیلهای بازویی چگونه کنترل میشوند؟
جرثقیلهای بازویی معمولاً توسط اپراتور از طریق یک کابین کنترل یا سیستمهای کنترل از راه دور (ریموت) هدایت میشوند. برخی مدلهای پیشرفته نیز از سیستمهای کامپیوتری برای افزایش دقت و ایمنی استفاده میکنند.
5. چه عواملی در انتخاب جرثقیل بازویی مهم هستند؟
- ظرفیت بار: متناسب با وزن بار مورد نیاز.
- طول بازو (بوم): برای دسترسی به ارتفاع یا فاصله مورد نظر.
- محل استفاده: محیط کار (ساختمان، بندر، کارخانه و غیره).
- قابلیت تحرک: ثابت یا متحرک بودن جرثقیل.
- امکانات ایمنی: سیستمهای ترمز، هشدار و کنترل بار.
6. جرثقیلهای بازویی چه خطراتی دارند؟
- واژگونی: به دلیل بار بیش از حد یا عدم تعادل.
- برخورد با موانع: به دلیل عدم دید کافی اپراتور.
- سقوط بار: به دلیل نقص فنی یا اشتباه اپراتور.
- آسیب به اپراتور یا کارگران: در صورت عدم رعایت نکات ایمنی.
7. نکات ایمنی در استفاده از جرثقیل بازویی چیست؟
- بررسی منظم تجهیزات و قطعات جرثقیل.
- عدم превы از ظرفیت مجاز بار.
- آموزش اپراتورها و کارگران.
- استفاده از علائم هشداردهنده در محل کار.
- اطمینان از ثبات و تعادل جرثقیل در حین کار.
8. هزینه خرید یا اجاره جرثقیل بازویی چقدر است؟
هزینه جرثقیلهای بازویی بسته به نوع، ظرفیت، برند و شرایط بازار متفاوت است. معمولاً اجاره جرثقیلهای کوچکتر مقرونبهصرفهتر است، در حالی که مدلهای صنعتی بزرگ هزینههای بالاتری دارند.
9. آیا جرثقیلهای بازویی نیاز به نگهداری دارند؟
بله، نگهداری منظم جرثقیلهای بازویی برای اطمینان از عملکرد ایمن و کارآمد ضروری است. این شامل بررسی قطعات مکانیکی، سیستمهای هیدرولیک، کابلها و سیستمهای الکتریکی میشود.
10. جرثقیلهای بازویی در چه صنایعی استفاده میشوند؟
- ساختوساز ساختمانها و پلها.
- بنادر و کشتیسازی.
- صنایع نفت و گاز.
- کارخانههای تولیدی و صنعتی.
- حملونقل بارهای سنگین.